SU ÜRÜNLERİ YETİŞTİRİCİLİĞİ SEKTÖRÜ

Su ürünleri yetiştiriciliği, son yıllarda gıda güvenliğinin artması ve yoksulluğun azalması açısından önemli bir rol oynamaktadır. Bu sektör, yenilikçi teknolojilerin kullanımıyla giderek büyümekte ve çeşitlenmektedir. Balık yetiştiriciliği, yüksek besin değeri sağlayan ve protein üretimine önemli katkı sağlayan umut verici bir faaliyettir. Büyük su ürünleri yetiştiriciliği şirketleri, farklı balık türlerinin verimli bir şekilde üretilmesi için önemli yatırımlar yapmaktadır (Araujo ve ark., 2022).

Su ürünleri yetiştiriciliği, insan müdahalesiyle suda yaşayan organizmaların üremesi, depolanması, beslenmesi ve yırtıcı hayvanlara karşı korunması gibi işlemlerle üretimin artırılmasıdır. 2020 yılında, dünya balık üretimi (balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliği) FAO verilerine göre yaklaşık 177,8 milyon ton olarak gerçekleşti. Bu üretimin 90,3 milyon tonu balıkçılıktan, 87,5 milyon tonu ise su ürünleri yetiştiriciliğinden kaynaklandı. 2020 yılında, dünya su ürünleri ihracatı 151 milyar ABD doları değerinde yaklaşık 60 milyon ton canlı ağırlığa ulaştı. Su ürünleri yetiştiriciliğiyle ilgili olarak en büyük miktar tatlı suda (54,4 milyon ton, dünya toplamının %62,2’si) üretildi. Küresel su ürünleri üretimi, bölgesel ve ülkesel farklılıklara rağmen, 2020’de COVID-19 salgınına rağmen büyüme eğilimini korudu. Yüzgeçli balık yetiştiriciliği, istikrarlı bir şekilde yaklaşık yüzde 66’lık bir oranla devam etti ve dünya su ürünleri yetiştiriciliğinde önemli bir rol oynadı. 2020’de yetiştirilen yüzgeçli balık miktarı 57,5 milyon tonu buldu; bunların büyük çoğunluğu iç su ürünleri yetiştiriciliğinden kaynaklandı (FA0, 2022).

Yine FAO’ya göre, 2020 yılında su ürünleri yetiştiriciliğinde en öne çıkan organizma grubu tatlı su balıklarıydı ve bunu deniz yosunları takip ediyordu. Bu durum, balık çiftçiliğinin dünya çapında gıda üretimindeki önemini vurguluyor. Verilere göre, su ürünleri yetiştiriciliğinin gelişimi, bölgeler arasında farklı büyüme modelleri gösteriyor. Asya, su ürünleri yetiştiriciliğinde hakimiyetini sürdürmekte olup, 2020’de küresel su hayvanları ve alglerin yüzde 91,6’sını üretti. Ancak, Asya’daki ülkeler arasında su ürünleri yetiştiriciliğinin gelişim düzeyinde büyük farklılıklar bulunmaktadır. Bazı ülkeler, su ürünleri yetiştiriciliğinin potansiyelinden tam olarak yararlanmak için hızlandırılmış bir gelişim sürecine ihtiyaç duymaktadır (FAO, 2022).

Kaynaklar

Araujo, G. S., Silva, J. W. A. D., Cotas, J., & Pereira, L. (2022). Fish Farming Techniques: Current Situation and Trends. Journal of Marine Science and Engineering, 10(11), 1598.

FAO. Dünya Balıkçılığının ve Su Ürünleri Yetiştiriciliğinin Durumu – Mavi Dönüşüme Doğru ; Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü: Roma, İtalya, 2022.